Rok 2024 był okresem skrajnych zmian dla przeciętnej firmy gastronomicznej w Polsce. Po obiecującym początku, gdy pierwszy kwartał przyniósł wzrost przychodów o 10% rok do roku, kolejne kwartały były znacznie trudniejsze. W drugim i trzecim kwartale przedsiębiorcy odnotowali znaczące osłabienie wzrostów do (odpowiednio) 8% i 3%. Sytuację poprawił czwarty kwartał, który zakończył się wzrostem o 13%. Ważnym trendem było zaburzenie tradycyjnego cyklu, w którym trzeci kwartał zwykle cechował się najwyższymi wzrostami przychodów – w 2024 roku był to najsłabszy (pod wzgłedem dynamiki wzrostów) okres dla branży. Przyczyną były przede wszystkim rosnące koszty operacyjne i ceny, które zaczęły odstraszać konsumentów. Choć nie tylko - o tym w pełnej treści raportu.

Restauracje nadal odgrywały znaczącą rolę w branży, jednak dynamika wzrostów w 2024 roku spowolniła. W pierwszym, drugim i czwartym kwartale przychody wzrosły o 12–14%, natomiast trzeci kwartał przyniósł jedynie 8% wzrostu. Restauratorzy wykazywali większą elastyczność w dostosowywaniu się do dynamicznych zmian rynkowych, inwestując w nowe technologie (KDS, kioski samoobsługowe, aplikacje) oraz nowe modele biznesowe, takie jak wirtualne marki czy dark kitchens. Te innowacyjne podejścia przyczyniły się do stabilnych wyników w sektorze restauracji.

Kawiarnie i cukiernie, choć historycznie kluczowe dla branży, w 2024 roku zmagały się z trudnościami. Po dobrym pierwszym kwartale (16% wzrostu), drugi i trzeci kwartał były słabe – odnotowano (odpowiednio) 3% wzrostu i 1% spadku przychodów w stosunku do wyników z poprzedniego roku. Dopiero czwarty kwartał przyniósł odbicie z wynikiem 10%. Produkcja słodkości jest kosztowna i energochłonna, co wpłynęło na wysokie ceny i spadek zainteresowania konsumentów. Brak elastyczności w dostosowywaniu się do nowych preferencji konsumentów stanowił dodatkowy problem w tym segmencie.

Sektor pubów i barów, pomimo trudności związanych z pandemią, zanotował umiarkowane wzrosty w 2024 roku – 11% w pierwszym półroczu i 16% w czwartym kwartale. Trzeci kwartał, jak w innych segmentach, był zaskakująco słaby – tylko 3% wzrostu. Lokale hotelowe natomiast odnotowały malejące wzrosty w ciągu roku – od 9% w pierwszym kwartale do jedynie 1% w trzecim kwartale. Wyższe ceny usług hotelowych, inflacja oraz zmniejszenie budżetów konsumentów na wakacyjne wyjazdy wpłynęły negatywnie na ten sektor.

Średnia wartość rachunku w 2024 roku ustabilizowała się na poziomie ok. 55 zł, co wskazuje na osiągnięcie granicy akceptowalnej przez przeciętnego konsumenta. Liczba wystawionych rachunków pozostawała stała, choć w trzecim kwartale odnotowano pierwszy spadek liczby klientów od czasu pandemii. Dopiero czwarty kwartał przyniósł znaczny wzrost frekwencji (9% rok do roku). Znikomy dopływ nowych klientów rodzi potrzebę inwestycji w programy lojalnościowe i lepsze analizy preferencji konsumentów, co pozwoli zatrzymać ich na dłużej.

Wzrost cen zupy o 1,50–2,00 zł rocznie wpłynął na ograniczenie popytu, choć czwarty kwartał odnotował odbicie sprzedaży. Kotlet schabowy, mimo największych podwyżek cen w trzecim kwartale, stracił klientów – wskazuje to na konieczność lepszego dostosowania polityk cenowych do realiów rynkowych.

Pizza i hamburger powróciły do łask konsumentów w 2024 roku, notując stabilny wzrost sprzedaży, nawet pomimo wzrostu cen o 2,50–3,00 zł. Wprowadzenie wersji roślinnych przyczyniło się do renesansu popularności tych popularnych dań.

Ceny piwa wzrosły o 1,50 zł, podczas gdy ceny napojów bezalkoholowych wzrosły o 0,40 zł. Konsumenci lepiej tolerowali wzrost cen piwa, co wskazuje na jego stabilniejszy popyt.

Średnia cena filiżanki kawy wzrosła o 1 zł, osiągając 13,66 zł w końcówce roku. Herbata odnotowała wyższe wzrosty – w czwartym kwartale osiągnęła rekordowy poziom 15,24 zł.

Rok 2024 dla polskiej gastronomii charakteryzował się dużą zmiennością, wynikającą z rosnących kosztów operacyjnych i zmieniających się preferencji konsumentów. Sektor restauracyjny, dzięki elastyczności i innowacyjności, radził sobie najlepiej. Z kolei kawiarnie i cukiernie muszą szybciej reagować na wyzwania rynku. Stabilizacja wartości rachunków wskazuje na konieczność walki o lojalność klientów poprzez dostosowanie oferty do ich potrzeb i budowanie relacji długoterminowych.
W nadchodzących kwartałach branża powinna skupić się na efektywności kosztowej, wdrażaniu rozwiązań wspomagających zarządzanie i organizację pracy, rzetelnej analizie danych oraz na budowie stabilnej bazy powracających klientów.

Raport Dotykačka — dostawcy systemu POS nowej generacji — bazuje na danych rynkowych z całej Polski, z okresu od początku 2019 roku do końca 2024 roku.